Ο βοτανικός κήπος μας

Η καλλιέργειά του γίνεται με παραφυάδες σε ελαφρύ, όχι πολύ στεγνό έδαφος.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα υπέργεια τμήματα του φυτού, που συλλέγονται ακριβώς πριν την άνθιση και αποξηραίνονται όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C.
Χρήση: Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται εξωτερικά σε μυαλγίες και νευραλγίες. Πρέπει όμως να αποφεύγεται η επαφή των παρασκευασμάτων που περιέχουν αιθέριο έλαιο με το πρόσωπο και με τη μύτη. Ως έγχυμα χρησιμοποιείται κατά της γαστρίτιδας, των κολικών και της δυσπεψίας. Διευκολύνει την έκκριση της χολής. Επίσης, υποβοηθά την εφίδρωση στον πυρετό και τη γρίπη. Το βράσιμο των φύλλων σε νερό και η εισπνοή των υδρατμών βοηθά κατά του κρυολογήματος.
Χρησιμοποιείται στην μεσογειακή κουζίνα ως βασικό αρωματικό φυτό, για παράδειγμα στα γεμιστά.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει από Νοέμβριο έως Μάιο και δίνει κυρίως γύρη.

Είναι ένας μεσογειακός θάμνος που πολλαπλασιάζεται με βλαστούς που αφήνονται να βγάλουν ρίζες ή αναπτύσσονται από σπόρους. Το συλλέγουμε φρέσκο όλο τον χρόνο.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τόσο τα ξηρά (αποξηραίνονται σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C), όσο και τα χλωρά φύλλα.
Χρήση: Εξωτερικά χρησιμοποιείται σε ερεθισμούς του δέρματος και σε ρευματικές παθήσεις ως εντριβή, διότι προκαλεί τοπική υπεραιμία. Όταν λαμβάνεται εσωτερικά, δρα ως τονωτικό, σαν εμμηναγωγό και εκτρωτικό. Το έγχυμα μπορεί να χρησιμεύσει και επίσης κατά της πιτυρίδας, ως τελευταίο ξέπλυμα στα μαλλιά.
Προσοχή: Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Χρησιμοποιείται στην μεσογειακή κουζίνα, κυρίως σε τηγανητά, όπως ψάρια η κρέατα.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει από Νοέμβριο έως Μάιο. Δίνει κυρίως γύρη.

Άγριος θάμνος που φυτρώνει στα βουνά της Κρήτης, από το επίπεδο της θάλασσας έως 1200 μέτρα υψόμετρο.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα κλαδιά του, που συλλέγονται πριν την άνθιση και κατά τη διάρκειά της το καλοκαίρι. Το φυτό αποξηραίνεται σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C.
Χρήση: Το έγχυμα χρησιμοποιείται για λοιμώξεις του θώρακα και ως αποχρεμπτικό σε βρογχική καταρροή.
Χρησιμοποιείται στην μεσογειακή κουζίνα. Αποτελεί βασικό αρωματικό για σάλτσες, όσπρια, κρέατα, ψάρια κλπ., κάνει όμως επίσης πολύ αρωματικό τσάι, είτε μόνο του η σε συνδυασμό βοτάνων.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει από Μάιο έως το τέλος Αυγούστου, ανάλογα με το υψόμετρο. Δίνει κυρίως μέλι, το οποίο έχει υπέροχη γεύση και άρωμα αλλά και θεραπευτικές ιδιότητες.

Είναι αυτοφυές στην Ελλάδα, αλλά καλλιεργείται και με σπόρους.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Κυρίως τα υπέργεια τμήματα, αλλά και οι ρίζες, που αποξηραίνονται σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 40° C.
Χρήση: Το αφέψημα είναι διουρητικό και εμμηναγωγό.
Χρησιμοποιείται στην μεσογειακή κουζίνα. Αποτελεί βασικό αρωματικό π.χ. για σάλτσες, όσπρια, ψάρια, σπαγγέτι.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει την άνοιξη και δίνει κυρίως γύρη.

Είναι αυτοφυής στην Ελλάδα, αλλά καλλιεργείται και με σπόρους.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα υπέργεια τμήματα του φυτού, που συλλέγονται από τον Ιούλιο μέχρι τον Αύγουστο και αποξηραίνονται στη σκιά.
Χρήση: Το αφέψημα είναι ορεκτικό, ευεργετικό για το στομάχι, αντισπασμωδικό και διουρητικό. Το κατάπλασμα με οινόπνευμα χρησιμεύει στον καθαρισμό των πληγών. Πολλές θεραπευτικές ιδιότητες αποδίδονται στη μαντζουράνα.
Σε συνδυασμό με την ΜΑΛΟΤΗΡΑ (ενδημικός θάμνος των βουνών της Κρήτης) δημιουργεί ένα υπέροχο αφέψημα, το οποίο είναι ιδανικό για κρυολογήματα και προβλήματα του αναπνευστικού. Είναι τονωτικό και βοηθάει στην εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει την άνοιξη και δίνει κυρίως γύρη.

Είναι ένα βότανο διαδεδομένο από την αρχαιότητα. Η σύγχρονη έρευνα έχει ανακαλύψει τις αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές της. Είναι αυτοφυές σε ασβεστούχα και πυριτιούχα εδάφη σε ζεστές περιοχές, σε φτωχά βοσκοτόπια, στην άκρη των δρόμων και αλλού. Μπορεί και να καλλιεργηθεί όταν πάρουμε ολόκληρο το φυτό και το μεταφυτέψουμε.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα υπέργεια τμήματα του ανθισμένου φυτού, αποξηραμένα σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C.
Χρήση: Δίνεται κατά του βήχα, σε βρογχική καταρροή και γενικά στις παθήσεις των αναπνευστικών οδών. Χρησιμοποιείται ως διουρητικό, σε ενοχλήσεις του ουροποιητικού συστήματος, σε κοιλιακά άλγη, καθώς και για γαργάρες και πλύσεις του στόματος. Είναι αντιφλεγμονώδες για τον λάρυγγα και τα ούλα. Το μάσημα ριγανόξυλου ανακουφίζει τον πονόδοντο.
Χρησιμοποιείται στην μεσογειακή κουζίνα, αποτελώντας βασικό αρωματικό για σάλτσες, όσπρια, κρέατα, ψάρια, κλπ.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει την άνοιξη και δίνει κυρίως γύρη.

Πρόκειται για ένα φυτό που συνδέεται με τη μακροβιότητα. Είναι αυτοφυές στις χώρες της Μεσογείου, αλλά καλλιεργείται και σε κήπους με σπόρους ή κομμάτια ρίζας.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα φύλλα του, που συλλέγονται το καλοκαίρι, και χρησιμοποιούνται χλωρά ή αποξηραμένα σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35° C.
Χρήση: Το φυτό έχει αντιμικροβιακές και στυπτικές ιδιότητες. Το έγχυμα χρησιμοποιείται εξωτερικά σε φλεγμονές των βλεννογόνων και εσωτερικά στη δυσπεψία. Επίσης, είναι ιδανικό για γαργάρες και στοματικές πλύσεις.
Επιπλέον, κάνει ένα πολύ αρωματικό τσάι, μόνο του η σε συνδυασμό βοτάνων.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει από Μάρτιο έως Μάιο, ανάλογα το υψόμετρο. Δίνει κυρίως μέλι, το οποίο έχει υπέροχη γεύση, άρωμα και θεραπευτικές ιδιότητες.

Είναι ένα πολύ κοινό και γνωστό φυτό στη χώρα μας. Καλλιεργείται μερικές φορές με σπόρους, που σπέρνονται αργά το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Το άγριο χαμομήλι ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο.
Χρησιμοποιούμενα μέρη: Τα «κεφάλια», αποξηραμένα σε σκιά και σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 35˚ C.
Χρήση: Εσωτερικά χρησιμοποιείται ως αφέψημα σε περιπτώσεις στομαχικών διαταραχών και μολύνσεων του στόματος του λάρυγγα η της στομαχικής κοιλότητας.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται ως κομπρέσα σε δερματικά εξανθήματα, σε εγκαύματα και σε φλεγμονές των ματιών.
Κάνει επίσης πολύ αρωματικό τσάι, μόνο του η σε συνδυασμό βοτάνων. Βοηθάει
Αποτελεί ένα βασικό βότανο, μόνο του η σε συνδυασμό βοτάνων, για την δημιουργία αρωματικών τσαγιών με θεραπευτικές ιδιότητες.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει την άνοιξη και δίνει κυρίως γύρη.

Πρόκειται για δυσεύρετο φυτό, από τα πιο σημαντικά μελιτογόνα, ιδιαίτερα γνωστό για την καταπραϋντική του δράση κατά του πόνου. Βρίσκεται συνήθως στα πιο απόκρημνα βράχια των βουνών της Κρήτης και σε μεγάλο υψόμετρο, περίπου στα 1400 μέτρα.
Χρήσιμα μέρη του αποτελούν τα χνουδωτά καρδιόσχημα φύλλα του και οι ιώδεις ανθισμένες κορυφές του.
Φαρμακευτικές ιδιότητες: Είναι τονωτικό, σπασμολυτικό, διεγερτικό του πεπτικού και στυπτικό. Επίσης, ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο και τον πονόδοντο και καταπραΰνει από τον στομαχόπονο και την κολίτιδα.
Επιπλέον, είναι γνωστό για τις επουλωτικές του ιδιότητες, και συστήνεται ακόμα και για την απομάκρυνση μικροβίων από την στοματική κοιλότητα και την καταπολέμηση της κακοσμίας. Συστήνεται και σε ορισμένες δερματικές παθήσεις. Είναι διουρητικό, χολαγωγό, εμμηναγωγό, αιμοστατικό, και επίσης αναφέρεται ότι βοηθά σε νευρικές διαταραχές.
Αποτελεί ένα βασικό βότανο, μόνο του η σε συνδυασμό βοτάνων, για την δημιουργία αρωματικών τσαγιών με θεραπευτικές ιδιότητες.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει την άνοιξη και δίνει κυρίως μέλι.

Η μαλοτήρα είναι το τσάι του βουνού της Κρήτης, το ενδημικό φυτό που αυτοφύεται μόνο στα βουνά της, τα Λευκά ‘Όρη και τον Ψηλορείτη, σε υψόμετρο από 800 έως και 2000 μέτρα, κοντά σε μέρη όπου φυτρώνει και η μαντζουράνα. Η μαλοτήρα είναι πολυετής αειθαλής πόα που φθάνει σε ύψος 70 εκατοστά.
Ετυμολογικά και ιστορικά στοιχεία και φαρμακευτικές ιδιότητες:
H μαλοτήρα αποτελούσε παραδοσιακά πρωινό ρόφημα για τους κατοίκους της Δυτικής Κρήτης και φαρμακευτικό βότανο κατά των κρυολογημάτων, των παθήσεων του στομάχου και του αναπνευστικού. Άλλωστε, το όνομα της, “maletira”, προέρχεται συνδυάζοντας τις ιταλικές λέξεις male (αρρώστια) και tirare (σέρνω) προκειμένου να επισημάνουν τις ιδιαίτερες φαρμακευτικές της ιδιότητες. Η σύγχρονη επιστημονική έρευνα επιβεβαίωσε τις πεποιθήσεις των Κρητικών για την μαλοτήρα. Συγκεκριμένα, αποκάλυψε την παρουσία τόσο στο φυτό όσο και στο αφέψημα, πολύτιμων φλαβονοειδών ουσιών με σημαντική φαρμακοδυναμική επίδραση στη διέγερση της καρδιακής λειτουργίας, στην ελάττωση της πίεσης, στην διούρηση και στην προστασία από κρυολογήματα. Επιπλέον, στο αιθέριο έλαιο της μαλοτήρας έχουν εντοπιστεί πλήθος ουσιών με αντιμικροβιακές φαρμακευτικές ιδιότητες.
Αποτελεί ένα βασικό βότανο, μόνο του η σε συνδυασμό βοτάνων, για την δημιουργία αρωματικών τσαγιών με θεραπευτικές ιδιότητες. Ειδικά μαζί με την ματζουράνα δίνει ένα απολαυστικό, θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Μελισσοκομικό φυτό.
Ανθίζει την άνοιξη και δίνει κυρίως μέλι.